Genişletici Para Politikası Nedir?
Genişletici para politikası, ekonomideki toplam para arzını artırmak amacıyla Merkez Bankası tarafından uygulanan bir para politikası türüdür. Bu politikanın temel amacı, ekonomik faaliyeti teşvik etmek, işsizliği azaltmak ve enflasyonu kontrol altına almaktır.
Genişletici para politikası, Merkez Bankası'nın şu araçları kullanarak uygulanabilir:
- Açık Piyasa İşlemleri: Merkez Bankası, piyasadan tahvil satın alarak para arzını artırabilir. Tahvil satın aldığında, satıcılara para verir ve bu da para arzında bir artışa neden olur.
- İndirgen Faiz Oranları: Merkez Bankası, repo faiz oranlarını düşürerek bankaların borçlanma maliyetini düşürebilir. Bu durum, bankaların daha fazla kredi vermesini ve para arzının artmasını teşvik eder.
- Rezerv Gereksinimlerinin Düşürülmesi: Merkez Bankası, bankaların tutmak zorunda olduğu rezerv miktarını düşürerek para arzını artırabilir. Bu sayede, bankaların daha fazla kredi vermesi ve para arzının artması mümkün olur.
Genişletici Para Politikasının Etkileri
Genişletici para politikasının ekonomi üzerinde birçok etkisi vardır:
- Ekonomik Faaliyet Artışı: Faiz oranlarının düşmesi ve krediye erişimin kolaylaşması, yatırım ve tüketimi teşvik ederek ekonomik faaliyeti artırabilir.
- İşsizlik Azalması: Artan ekonomik faaliyet, yeni iş imkanlarının yaratılmasına ve işsizliğin azalmasına katkıda bulunabilir.
- Enflasyon Artışı: Genişletici para politikası, kısa vadede enflasyonda bir artışa neden olabilir. Ancak, Merkez Bankası para arzını kontrol altında tutarsa enflasyon zamanla kontrol altına alınabilir.
Genişletici Para Politikası Ne Zaman Uygulanır?
Genişletici para politikası, ekonomik durgunluk veya deflasyon gibi durumlarda uygulanır. Ekonomik durgunluk dönemlerinde, işsizlik yüksektir ve ekonomik faaliyet azalmıştır. Genişletici para politikası, ekonomik faaliyeti ve işsizliği teşvik etmek için kullanılır. Deflasyon ise fiyatların genel düzeyinde düşüş anlamına gelir. Deflasyon, ekonomik durgunluğa ve işsizliğe yol açabilir. Genişletici para politikası, fiyatları artırmak ve deflasyonun önüne geçmek için kullanılır.
Genişletici Para Politikası Hakkında Dikkat Edilmesi Gerekenler
Genişletici para politikası, ekonomiyi canlandırmak için güçlü bir araç olabilir. Ancak, aşırı kullanıldığında enflasyona yol açabilir. Bu nedenle, Merkez Bankası, genişletici para politikasını dikkatli bir şekilde uygulamalı ve para arzını kontrol altında tutmalıdır.